Varis

Genellikle bacaklarda görülen cildin çabucak altındaki toplardamar genişlemelerine varis ismi verilir.

Ven ismi verilen toplardamarlar bacaklarımızdaki oksijenini kaybetmiş olan kanı yer çekiminin aksisi tarafında akciğerlere taşıyan damarlardır. Bu damarların içindeki akımın üst hakikat devam edebilmesi ve aşağıya göllenmemesi için kapaklar vardır. Bacak kaslarının çalışması ile bu oksijensiz kan kapakların da yardımı ile tek istikametli olarak kalbe yanlışsız ilerler. Lakin damarlar çok fazla genişlediğinde kapaklar biribirine uzak kalır ve kanın aşağı göllenmesini engelleyemez. Kanın ileri geri hareketi de kapaklara ziyan verir. Kapaklarda hasar oluştuğunda kanın yer çekimi ile aşağı tarafta basınç oluşturması ile yüzeysel toplardamarlarda genişlemeler yani bacak varisleri oluşur.

Varis hastalığı kıymetli bir halk sıhhati sıkıntısıdır. Toplumumuzda sıklığı %20 – %40 ortasında değişmektedir. Tedavi olunmadığında ilerleyen varisler ömür kalitesini çok önemli düşüren meşakkatlere ve yaralara neden olabilir. Ayakta uzun müddet hareketsiz olarak durma, genetik yatkınlık ve bilhassa bayan hastalarda fazla kilolar varis hastalığı için risk faktörleridir.

Varis Hastalığı nedeni ile gün içinde giderek artan bacak ağrısı, bacaklarda çabuk yorulma ve tartı hissi olur. Hastalarda semptomları rahatlatmak için akşama gerçek oturma ve bacaklarını üste kaldırma isteği görülebilir. Gözle görülür varis olmadan da bu şikayetler görülebilir. Tedavi edilmediğinde ilerleyerek pıhtı oluşumlarına neden olabilir. Daha önemli düzeylerdeki varis hastalarında deride renk değişikliği ve yaralar oluşabilir. 60 yaş üstü yetişkinlerin %1’inde varis hastalığına bağlı yaralar görülmektedir. Varise bağlı olarak gelişen kaşıntı renk değişiklikleri ve yara kesinlikle önemsenmeli ve varis tedavisi ihmal edilmemelidir. Kesinlikle varis tedavisinde tecrübeli bir girişimsel radyoloji uzmanına çağdaş prosedürler ile tedavi olmanızı öneririz.

Toplardamardaki kapakların hasarı ve aşağı taraflı basınçlı kan akımının varlığı (Venöz Yetmezlik) farklı büyüklüklerde varislere neden olabilir.  Bilimsel makalelerde farklı sınıflamalar olmakla birlikte kabaca 3 tip varis vardır.

1. Büyük uzunluk varisler: Deriden çok besbelli kabarıklık yapan, çapları 4-15 mm ortasında değişen varislerdir. 

2. Orta uzunluk varisler: Deriden hafif kabarıklık yapan, yeşil renkli, çapları 2-4 mm ortasında değişen varislerdir. 

3. Kılcal varisler: Deriden kabarıklık yapmayan , çapları 1-2 mm den küçük olan kırmızı-mor renkli varislerdir.

Varis hastalığında teşhis nasıl konulur?

Varis dediğimiz kabarık damarlar aslında hepinizin bildiği üzere çıplak gözle görülebilir hatta büyük varislerin kabarıklığı el ile hissedilebilir. Lakin hastalığın gerçek nedeni olan daha derindeki kapak yetmezliği gösteren toplardamarlar çıplak gözle yada el muayenesi ile anlaşılmaz. Bu nedenle taşhis için Doppler tetkiki gereklidir.

Doppler ultrasonografi tetkiki yapılarak varise neden olan hasarlı damarlar bulunur ve hasaralı damarların haritası çıkarılır.  Doppler tetkikini yapan doktorun varis hastalığı konusunda tecrübeli bir radyoloji uzmanı olması yanlışsız teşhis ve başarılı tedavi için  çok kıymetlidir.