Kendini Tanımak

Çoğu anne babalar çocuklarını sahip oldukları marifet ve yeteneklerle onların en yüksek potansiyele ulaşmalarını isterler. Çocuklarımızın her taraftan gelişimleri,ilgi ve yeteneklerinin farkında olan bireyler olmaları onların kendilerine olan itimatları üzerinde de son derece tesirlidir. Bu manada çocukların doğuştan sahip oldukları potansiyelleri zorlayarak kendilerini geliştirmeleri onların kendini tanıma hünerine sahip olmaları ile gerçekleşir.

Kendini tanıma, kişinin kendisi hakkında birtakım bilgilerin farkında olması demektir. Bu marifet,kişilik gelişiminde bireyin gerçek ‘ben’i  bulması manasında en kıymetli etkenlerden biridir. Kendini tanıma marifetinden mahrum bireyler oburlarının onlar için hazırladıkları dünyayı yaşayarak kendisi olma bahtlarını kaybederler. İlgi ve yetenek alanlarımızın farkında olmak bizlere hakikat kararlar almada en büyük yardımcıdır.

Çocuklarda kendini tanıma maharetinin gelişiminde anne babaların ve eğitimcilerin ‘bilinçli çabalarının’ rolü büyüktür. Anne babalar, hem çocuklarına sevgilerini gösterme hem de onlara yeni hünerler kazandırma bahtına sahip olurlar. Çocuklar kendilerini tam olarak tanıyamazlarsa, sadece büyüklerini şad etmek maksadı ile ‘yalancı’ bir ben geliştirip,kendini keşfetme ilgisini kaybedebilirler ve kendilerini rahat hissetmezler. Bu ‘yalancı benlik’ bireylerde rahatlayamamaya bağlı olarak hırçınlık,öfke,davranış sorunları,madde berbata kullanımı vs. üzere pek çok ruhsal kökenli probleme yol açabilir. En değerlisi de, kendine itimat için hayati değer taşıyan kendisi olma maharetini kaybedebilirler.

ÇOCUKLARIN KENDİNİ TANIMA HÜNERİ GELİŞTİRMEYE YARDIMCI OLMADA ANNE BABALARA TEKLİFLER:

• Çocuğunuzla birlikte geçireceğiniz özel vakitler düzenleyin. Bu özel vakitler, aile olabileceği üzere bazen de anne-çocuk,baba-çocuk üzere farklı biçimlerde de olabilir. Geçireceğiniz özel vakitler sizin anne baba olarak çocuğunuzu tanımanıza yardımcı olurken,aranızdaki bağında güçlenmesini sağlayacaktır.

• Çocuğunuzu farklı toplumsal aktivitelere katılması için destekleyin (müzk,tiyatro,spor.. ).

• Çocuklarınız kendileri hakkında konuşurken,onları tesirli bir biçimde,gözlerine bakarak,dinlediğinizi gösteren sözler kullanarak (seni anlıyorum,……. düşünüyorsun) dinleyin.

• Farklı hususlarla ilgili çocuklarınızın görüşlerini alın.

Örneğin: ‘Bu hususta sen ne düşünüyorsun?’ ‘Senin bu bahiste ki görüşün benim için kıymetli.’

• Çocuklarınızla ilgili gözlemlerinizi onlarla paylaşın.

Örneğin:’Elektrikli araçları tamir etmekten sanırım zevk alıyorsun.’ ‘Arkadaşını incitmemek için ne kadar efor harcadığını görmek beni memnun ediyor.’

• Çocuklarınıza seçim yapma hakkı tanıyın. Kendilerini rahatlıkla ortaya koyabilmeleri için,onlara açık uçlu sorular sorun. Örneğin: ‘ En çok hangisini beğendin.’ ‘ Bu sinemada en çok ne güzeline gitti.’

• Aile içinde karşılıklı hürmetin hakim olduğu aile akşam toplantıları düzenleyin. Ailenizle ilgili alınacak her karar aile toplantısına mevzu olabilir. Yapacağınız akşam toplantıları aranızdaki bağı kuvvetlendirir.

• Çocuklarınızın yaptıkları işler hakkında olumlu reaksiyonlar vererek onların kendilerini daha güzel tanımalarına ve güçlü oldukları anları fark etmelerine yardımcı olun.  

Örneğin: ‘Yaptığın resmi çok beğendim,renk seçimin çok hoş.’

• Sadece kuru bir aferin yerine hoş olanı ve başarılan şeyi tabir edin.

KENDİNİ TANIMA MARİFETİNİN GELİŞİMİNDE EĞİTİMCİLERE TEKLİFLER:

• Öğrencilerinizin her birine özel vakit ayırın.

• Öğrencilerinizle birlikte olduğunuz her an onları dikkatle gözlemleyin.

• Öğrencinize dair müşahedeleri onlarla paylaşın.

• Okul ile ilgili etkinliklerde öğrencilerinizin hangi alanlarda daha güçlü,hangi alanlarda daha gelişime muhtaçlıkları olduğunu tespit edin.

• Her öğrenci için başka ayrı gelişim belgeleri hazırlayın.

• Öğrencilerinizin kendileri hakkında konuşmalarına fırsat verin.

• Öğrencilerin ders dışı toplumsal etkinliklerden hangilerini daha çok tercih ettiklerini takip edin.

• Yetenekli olduğuna inandığınız öğrencileri yetenekleri doğrultusunda kendilerini geliştirebilecekleri alanlara yönlendirin.

• Kendi gelişim süreciniz hakkında,anılarınızı,deneyimlerinizi öğrencilerinizle paylaşın. Kendinizi zayıf hissettiğiniz alanlarla ilgili sonradan ferdî uğraşlarınızla nasıl geliştiğinizi öğrencilerinize anlatın.