Ertelenen Her Oyun Keşkelere Dönüşüyor

‘’Şu işlerim bir bitsin, şu külfetleri bir atlatayım; çocuklarımla ilgileneceğim.” ‘’Oyun oynarken çocuklarım kadar keyif almıyorum, çok sıkılıyorum.’’ Çocukların güçlerine ve isteklerine karşılık veremiyorum, oyun esnasında tahammül edemediğim çok şey oluyor.’’ diyen anne ve babalar, ertelenen hayatlar… Ve tüm bunların akabinde “keşke”lere dönüşen yaşamlar…

Oyun; çocukların hayal güçlerini geliştirmelerine yardımcı olan, toplumsal ve kişilik gelişimlerine katkı sağlayan en kıymetli araçtır.

Danışanlarımızla yaptığımız görüşmelerde “Çocukluğunuzla alakalı neler hatırlıyorsunuz?” sorusuna birçok yanıt alıyoruz. Bu karşılıklardan en kıymetlisi yetişkin bireylerin çocukluk periyotlarında oynadıkları oyunlar olmaktadır. İşte çocuklarınızın da hatırlayacağı en kıymetli şey, sizinle geçirdikleri vakitler ve hoş anılarınız olacaktır.

Günümüzde hangi yaşta olursa olsun çocukları ile eğlenmeyi bilen, oyun oynarken keyif alan ebeveynler görüyoruz. Çocuklarıyla oynarken kendileri de ne kadar çocuklaştıklarının farkına varıyorlar. Şayet ebeveynler olarak çocukluk devirlerimizde şartsız sevgi ve bedel algısı ile büyütülmüş isek; çocuklarımızla vakit geçirmek, onların isteklerine kulak vermek de sıkıntı bir durum olmaktan çıkıyor. Şayet anne ya da babada değersizlik duygusu varsa ya da şartlı bir sevgi ile büyütülmüşse, çocukları ile vakit geçirmek azaba dönüşebiliyor.

Ebeveynler olarak kıymet algımız düşük ise çocuklarımızın oyununa dahil olmak ve onların hislerine eşlik etmek; yani oyunda kalmak güç bir hal alacaktır. Çocuğun yanında durur lakin asla oyununa eşlik edemeyiz. Çocukların diğer odalarda oyunlarını oynamalarını ister, bize soru sorduklarında tersleriz. Ya da birtakım meskenlerde gördüğümüz tablodaki üzere, yalnızca muvaffakiyet odaklı oyunlarda ya da etkinliklerde çocuklarımızın yanında oluruz ya da oynarız. Birçok toplumda da ne yazık ki bu kültür var. Çocuklarımızın oyunlarını beğenmeyip, onları daima muvaffakiyet odaklı oyunlara yahut etkinliklere çekmeye çalışırız.

Hayal Gücü Oyunları ile çocuklarınızı destekleyin!

Çocuklarınızla birlikte daima kurallı ve nizamlı oyunlar oynamak çocuklarınızı sıkacaktır. Çocuklar hayal güçleri ile bazen bir yabanî bir hayvana; bazen de doktor, öğretmen, sihirbaz gibi çeşitli mesleklere bürünmek isterler. Bu tip oyunlarda çocuklarınızı desteklemekten korkmayın. Bazen çocuklar oyun esnasında apansız hırpalanmak isteyebilirler. Babalarının, annelerinin kucaklarına atlayıp yırtıcı davranışlar sergilemek isteyebilirler. Bu tip davranışlarda çocuklarınıza kulak verin. Oyuna orta verip ‘‘Senin canın diğer şeyler yapmak istiyor sanırım’’ diyerek çocuklarınızla bol temasta bulunabileceğiniz ve güçlerini atmalarını sağlayabileceğiniz farklı bir oyuna geçin.

Kutu oyunları oynayabilirsiniz!

Çocuklarınızla birlikte gücünüzü atacak fizikî oyunlar kadar daha kurallı, daha yapılandırılmış ve bir o kadar da eğlenceli olan ‘’kutu oyunları’’ oynayabilirsiniz. Yararları o kadar çok ki… Dikkati, organize olmayı, kurallara uymayı, sırasını beklemeyi, dürtüsünü denetim edebilmeyi, keşfetmeyi, dokunmayı- hissetmeyi, kazanmayı, deneyimlemeyi, kaybetmeyi göze almayı, çocuk kalabilmeyi ve yanılgı yapabilmeyi tecrübeler bu oyunlar sayesinde. Her şeyden evvel de anne babasıyla eğlenmeyi tecrübeler olağan ki.

Bilgisayar, telefon üzere oyun araçlarından uzak durun!

Ailelerin son yıllarda çocukları ile vakit geçirmek ismine bilhassa 12 yaş ve üzeri olan çocuklarla bilgisayar ve tablet oyunlarına dahil olduklarını görebiliyoruz. Çocuklarınız istiyor olabilir fakat mutlaka dijital oyunlardan uzak durun. Birlikte vakit geçirebileceğiniz daha kaliteli ve daha etkileşimli oyunlar oynayabilirsiniz.

Okul öncesi çocuklarla his yüklü oyunlar oynayın!

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki çocuklarınızın hislerini söz etme hünerleri ve his regülasyonu, okul öncesi yaş periyotlarına dayanmaktadır. Gerilim idaresi, öfke denetimi yahut ıstırap duygusu ile baş etme üzere hisler daima bu dönemdedir. Çocuklarınızla his kartları yapıp hisleri canlandırma oyunları oynayabilir ya da olaylar ve durumlar verip hangi durumda hangi duyguyu yansıttığımızı eğlenceli bir halde çocuğunuzla oynayabilirsiniz.

Anne babalara öneriler

Çocuklarınızla oyun oynama noktasında gönülsüz iseniz ya da bu durum sizin için zorlayıcı ise, kendi sürecinizi kesinlikle çalışmalısınız. Bu durumun şu anki mevcut durumdan kaynaklanmadığını, aslında çocukluk dönemlerinizde yaşadığınız paha algınızla alakalı olduğunu bilmelisiniz. Birinci adımı, kendi süreçlerinizi çalışma ile başlayabilirsiniz.

Eğer çocuklarınızla oyun saatleri düzenleyip makul bir sistem ve sistem haline dönüştürürseniz, sizler de rahat edersiniz ve vakitsiz talepleri engellemiş olursunuz.

Çocuklarınızla oyun esnasında çocuklaşamadığınızı fark ettiğinizde çabucak iç sesiniz devreye girsin.’’Şimdi benim de haz almam ve dürtüsel (çocuksu) yanımı ortaya koyma vaktim geldi’’ diyerek haz alan yanınızı devreye sokabilirsiniz.

Eğer hiçbir biçimde oyun oynamaya hazır değilseniz, çocuğunuza bunu açıkça söyleyebilirsiniz. ‘‘Şu anda seninle oyun oynayamıyorum; çünkü…. Şayet senin için de uygunsa şu vakitte seninle oynayabilirim’’ biçiminde açıklamanızı yapabilirsiniz. Çocuk kendini ihmal edilmiş hissetmez ve birebir vakitte da gerçek vakti beklemiş olur. Böylece hem kendinizi daha uygun hissedeceğiniz bir vakte hazırlamış hem de çocuğunuza ziyan vermemiş olursunuz.

Çocuğunuza vakit ayırmak ve oyun oynamak için hem duygusal hem de zamansal hazır bulunuşluğunuz kıymetlidir. Çocuğunuzla oyun oynarken bir yerlere yetişmek zorundaysanız ya da aklınızda daha öteki bir fikir varsa evvel bunları halletmelisiniz ya da onları dışarıda bırakabilmelisiniz. Tam manasıyla orada, çocuğunuzun yanında; anda kalabilmek çok kıymetlidir.