Depresyon

Depresyonun söz manası nedir?

Depresyonun köküne baktığımızda çökkünlük olduğunu görüyoruz.

Depresyon, genel bir çökkünlük halidir.

Bunu, çamura saplanmış ve patinaj yapan bir otomobil üzerinden düşünebiliriz.

Bir otomobil düşün, çamura saplanmış ve patinaj yapıyor. Gaza ne kadar basarsan bas, tekerlek boşa
dönüyor ve çamurdan çıkamıyor.

Depresyon işte o çamura saplanmış haldeyken artık gaza basmamaya karar verdiğin anda yaşamaya başladığın bir durumdur.

Çünkü ne yaparsan yap, gaza ne kadar basarsan bas, bir şeyin değişmeyeceğini düşünürsün ve artık gaza basma isteğin azalır, bir noktadan sonra da hiç basmayacak hale gelirsin.

İşte depresyonu da bu türlü düşünebiliriz.

Bu çökkünlük halinin genel olarak 3 alanda yaşandığını görüyoruz.

Senin de depresyonun belirtilerini daha güzel anlaman açısından bu 3 alan üzerinden düşünmeni öneririm.

Buna depresif üçlü de diyebiliriz.

Depresif üçlünün içinde; kendim, öbürleri ve gelecek alanları var.

Bu 3 alanda, genel bir çökkünlük hali içine girdiğinde neler olur? Bunu biraz daha ayrıntılı olarak işleyelim.

Depresif üçlünün birinci alanı, kendin alanıdır. Yani kendi iç dünyan, kendinle alakalı noktalar.

Örneğin, şayet depresyondaysan, uyku sorunları sıkça karşılaştığımız bir sıkıntıdır.

Uykuya dalamamak, uyusan bile ortada uyanmaların olması, sabah kalktığında dinlenmiş bir halde kalkamamak depresyonda kıymetli meseleler ortasındadır.

Depresyondaki öbür bir sorun, bedensel olarak yaşadığın güç konusundaki düşüklüktür.

Kendini yorgun, bitkin hissedersin. Bunun tabiki altında uykusuzluk problemleri da vardır.

Aynı vakitte iştahla ilgili sorunlar de senin genel güç seviyeni etkileyebilir.

Bazı depresyonda olan bireylerde, iştahsızlık olabilir zira yedikleri artık tat vermiyordur ve bundan ötürü da bunu önemsememeye başlar.

Bazı bireylerde de yeme isteği daha çok artar zira yedikçe kendini daha memnun hissedeceğini düşünür.

O an tahminen de keyifli hisseder lakin bunu da uzun mühlet devam ettirince sıhhatsiz beslenme ve kilo artışı ortaya çıkar.

İşte tüm bunlarla birlikte depresyonla bedensel olarak sıhhatsiz bir ömür oluşur.

Bunlar da genel olarak güç problemleri ve yorgunluğa neden olur.

Sanki üzerine meyyit toprağı serpilmiş üzere hissedersin.

Depresyonun öbür bir kıymetli kriteri de genel manada belirli performans meseleleri olmasıdır.

Yaptığın işte, gündelik hayatta yerine getirdiğin sorumluluklarda kimi kusurlar yapmaya başlayabilirsin.

Bunları yerine getirmekle alakalı isteksizlikler olabilir, dikkat dağınıklığı yaşayabilirsin zira zihnin çok doludur, birçok şeyi düşünüyorsundur.

Tekrar tekrar düşündüğün için dikkatini dış dünyaya vermen biraz daha zorlaşır, yaşadığın bu konsantrasyon sıkıntıları nedeniyle de gösterdiğin performans seviyesi de düşmeye başlar, yanılgılar yapabilirsin.

Bu da senin başarısız hissetmene neden olabilir.

Bu da depresif kısır döngüyü devam ettirir.

Karar almada zorlanıyor olabilirsin zira zihnin çok süratli çalışıyordur ve daha çok sorunlara odaklanmıştır, münasebetiyle da verimli bir halde aşikâr hususları tahlil edip işlemek, bu bahislerde karar almak güçleşir.

Tüm bu meseleleri yaşamakla birlikte genel bir mutsuzluk hali içine girersin ve kendine yönelik negatif niyetler hissedersin.

Kendini yetersiz, bedelsiz, sevilmeye layık biri değilmiş üzere görürsün. Kusurlu görürsün.

Zayıf, güçsüz hatta sindiremediğin olaylar varsa kendini suçlayabilirsin, ben hatalıyım, berbatım, cezalandırılmayı hak ediyorum, üzere niyetler içine girebilirsin.

Bu da depresif ruh halini artıran değerli etkenlerdir.

Depresif üçlüdeki ikinci alan başkaları alanıdır.

Diğerilerine yönelik negatif bir bakış açın oluşmaya başlar. Onlara güvenmezsin.

Belki hayal kırıklıkları yaşamışsındır, bunların sonucunda da insanlara karşı bir güvensizlik oluşmaya başlamıştır.

Diğer herkesin bir maske taktığını, gerçek, samimi, kendileri üzere olmadıklarını düşünürsün ve bunun da senin için ziyanlı ve tehlikeli olduğunu hissetmeye başlarsın.

Bu hislerle birlikte artık beşerlerle birlikte vakit geçirmek, onlarla alışverişte bulunmak senin için anlamsız hale gelmeye başlayabilir. Tahammül seviyen düşebilir.

Bundan ötürü da içine kapanabilir, kendi kabuğunda yaşamayı tercih edebilirsin.

Arkadaşlarınla toplumsal faaliyetlere katılma konusunda isteksiz olursun.

Depresyondaysan şayet birileri seni bir yere çağırdığında mazeretler bulup gitmezsin ya da gitsen de kendini gereğince vermezsin zira keyif almadığını, yaptığın şeyin anlamsız olduğunu düşünürsün.

Bu niyetlerle de orada alacağın keyif, doyumu da direkt azaltırsın.

Depresif üçlünün 3. alanı; gelecek alanıdır.

Geleceğe karşı karamsar, negatif bir bakış açın vardır.

Hiçbir şeyin düzelmeyeceğini, çamura saplanan otomobildeki üzere gaza ne kadar basarsın bas değişmeyeceğini ve öbür tahlil yolunun da olmadığını düşünürsün.

Bu karamsarlık, ümitsizlik hissi vakitle anlamsızlık hissini de yaşamana neden olur.

Genel manada hayatın manasını yitirdiğini hissedersin.

Bu hisleri uzun müddet yaşarsan bir noktadan sonra kendine ziyan verme, mevt üzere niyetler de aklına gelebilir.

Depresif üçlüde, bu üç alanda bahsettiğim problemleri en az bir aydan daha uzun müddettir, çabucak hemen her gün ve günün kıymetli bir kısmında yaşıyorsan depresyonda olabilirsin.

Depresyonun birçok çeşidi vardır ve birçok diğer problemde da depresyon yan sorun olarak görülebiliyor.

Mesela tasa, öfke, ilgi meselelerinde birebir vakitte depresyonu da görebiliyoruz.

Bunları farklı bir yazıda daha ayrıntılı işliyor olacağım.

Seninle bu yazıda paylaştığım depresyona yönelik belirtileri, kendinde gözlemlemeni tavsiye ediyorum. 

Eğer fonksiyonellik seviyenin olağanda nazaran daha yüksekse, yani işini, gücünü, sorumluluklarını uygun bir biçimde yerine getirebiliyorsan bazen depresyonda olduğunu fark etmeyebilirsin, dışarıdan da bu durum fark edilmeyebilir.

Ama başka kriterleri de düşündüğünde performansında bir sorun olmayabilir ama  yaşadığın sıkıntılar ön plandaysa zati bir noktadan sonra artık performansına da yansımaya başlayabilir.

Ama daha erken vakitte müdahale edebilmek açısından bu örtük depresyonu da fark etmek kıymetli bir şey.