Anaokuluna Uyum Süreci

(Ebeveynler ve çocuklar için adaptasyon-uyum)

Anaokuluna başlama yaşı 2-5 yaşları ortasında değişmektedir. Çocuğun temel yuvası meskeni, ana babasının yanıyken, bir öteki yuvaya, kreşe, anaokuluna gidecek olması kimi vakit ebebeynlerde ayrılma, çocuğu bırakma korkusu olarak cereyan ederken, kimi vakit çocukta terk edilme korkusu, performans tasası üzere durumlarla adaptasyon kaybına sebep olabilir. Bu durumda öncelik ebeveynlerin kendisini hazır hissetmesidir. Ebeveyn bu ayrılığa hazır olduktan sonra çocuğunu anaokulu sürecine hazırlamalıdır. Çocuğumuzu neden anaokuluna vermeliyim, çocuğum için ne yararı olur, meskende daha rahat olmaz mı üzere soru işaretlerimizi anaokulunun kıymetini anlayarak yanıtlayabilirsiniz.

Anaokulu neden çocuklar için değerlidir?

Anaokulu çocukların hem bilişsel, hem fizikî, hem duygusal hem de toplumsal gelişimlerine katkı sağlar. Nasıl ki ebeveynler temel gereksinimlerini karşılayabilmek için çalışıp para kazanmaya çalışıyor, çocuklar da oyun aracılığıyla öğrenir, kendisini tanır, marifetlerini fark eder. Oyun bir çocuğun yaptığı en kıymetli iştir.

Anaokulu aslında çocuğun birey olma yolunda attığı birinci adımdır:

• Çocuk, konutta ebeveynleriyle oyun oynarken, ya yönetir ya da yönetilir. Anaokulunda akranlarıyla birliktelik, paydaşlık kelam mevzusudur.

• Evde paylaşma duygusu yoktur, tüm oyuncaklar, boyalar, kağıtlar çocuğundur. Anaokulunda tüm araç gereçler ortaktır. Benlik algısının yerini biz, bizim algısı alır. Bu da toplumda yer edinmenin birinci adımını oluşturur.

• Evde çoklukla kazanan çocuktur, kaybetme yoktur. Okulda arkadaşlarının kazanmasına da şahit olur. Kaybetmeyi öğrenir.

• Evde çocuk bir aktifliği yapamıyorken, resmi boyayamıyorken yalnızca yanındaki ebeveyni ya da dede, ninesinin göstermesine şahit olur yani çocuğun müşahede yetisi yaşıtlarından uzakta yer almaktadır. Anaokulunda farklı hayaldünyasıyla karşılaşır, üstelik bunlar yaşıtlarıdır!

• Evde dans ederken ortada çocuk dans eder etrafındakilerse yalnızca el çırpar, çocuğun diğerleriyle kendisini kıyaslayacak ortamı yoktur. Anaokulunda birlikte dans etmenin keyfini surer.

Eğer siz kendinizi hazırladıysanız, sıra çocuğunuzu hazırlamakta!

Çocukların Anaokuluna Ahengi:

• Anaokulu başlangıçta her çocukta farklı reaksiyon oluşmaktadır. Bu durumu birinci olarak çocuğun direkt mizacı etkilemektedir. Çocuğun mizacına nazaran anne baba hal almalıdır.

• Ebeveynler çocuğun okula başlayacağına dair kararlı olmalıdır.

• Okula yazılmadan evvel okulun çocuk için değeri çocuğa anlatılmalıdır. Anaokulu yalnızca oyun oynanılan yer değildir, aktiflik, yemek yeme, ahenge, fotoğraf yapma üzere faaliyetler de olacağı için beklenti yalnızca oyuna odaklı oluşturulmamalıdır. Anaokuluna kaçta gidip kaçta döneceği, hangi günler gideceği, okula nasıl gidip nasıl döneceğine dair evvelce bilgilendirilmede bulunulmalı.

• İlk gün her okulun ritüeli farklıdır. Kimi ebeveyni birinci gün sınıfa alır, ikinci gün kapı dışında bekletir, kimi okula hiç almazken kimi bir hafta üzere uzunca bir müddet ebeveyni sınıflara alır. Çalışan anneleri düşünecek olursak 1 hafta boyunca sınıfta durması pek mümkün olmayacaktır. Bu sebeple hangi sistem uygulanırsa uygulansın her ebeveynin tıpkı vakitte bu süreci uygulaması değerlidir.

• Çocuğunuzu hazırlarken ne giyeceğine birlikte karar verebilir, çantasını birlikte hazırlayabilirsiniz, böylelikle hem birlikte vakit geçirmiş olursunuz hem de çocuğunuzun benlik inşasına bir tuğla eklemiş olursunuz.

• Evden ayrılmadan evvel kaçta görüşülecekse o saati söylerek ya da kaç saat sonra görüşüleceğimi söyleyerek veda etmek çocuğa kendisini inançta hissettirecektir.

• Kaçta gidilip kaçta dönüleceği değerlidir. Bilhassa birinci haftalarda çocuğunuzu erken almaya çalışmayın. Bu tertibe alışması gerekmektedir.

• İlk gün biraz hareketli geçebilir, sınıfta yaşanan bir meselede şahsen müdahele etmek yerine sorumluluğu öğretmenlere yüklemelisiniz.

• Eğer çocuğunuz zorlandıysa, ağlıyorsa bu durumda kararlı davranmanız, sakin olmanız, evhama kapılmamanız gerekmektedir. Müşahedelerim doğrultusunda çocuk hem aile hasreti yaşayıp ağlarken hem de oyun oynamak isteyecektir, şayet dik duruş sergilenirse bir vakit sonra oynadığı oyunun akışına kendisini kaptıracak ve eğlenecektir.

Okula yeni başlayan çocukların anaokuluna adaptasyon süreci yalnızca 1 gün de olabilir 1 ay da olabilir. Bu adaptasyon süreci boyunca çocukta farklı bir değişiklik (bez alışkanlığı, oda ayırma, emzik bırakma, göğüs bırakma, biberon kesme gibi) oluşturmamak değerlidir.

Anaokuluna başlayan çocuklara ebeveynlerin birinci haftalarda büyük merakla “günün nasıl geçti!?” sorusunu sorup sonraki haftalarda bu durumu rutine bağlayıp meraktan ilgiden uzak davranmaması gerekmekte. Çocuğunuzla her akşam karşılıklı bir halde günlerinizin nasıl geçtiği anlatılırsa hatta bu diyalog oyun oynarken yapılırsa çocuk için daha zevkli hale gelecektir.

Unutulmamalıdır ki çocuğunuz bir daha bu yaşa geri gelmeyecek ve çocuğunuz için her şeyden önce keyifli olacağı yerde, keyifli olduğu beşerlerle birlikte olması ehemmiyet teşkil etmektedir.

Eğitim hayatına dair attığınız birinci adımın sizi huzur tarafında daimiyete kavuşturmasını dilerim…